Por a inverti e placa den miho cos en bes di paga interes cu porcentahe halto

Recientemente director di ATIA a duna su reaccion riba e echo cu gobierno a firma e refinanciamento cu Hulanda pa cu e fiansa di COVID. Ta papia aki di un suma di 916 miyon florin n’un porcentahe di 6.9%.

ATIA no a para keto y mesora a haci algun calculacion. Ta trata di un fiansa pa binti aña largo. Segun Henriquez, e fiansa aki lo costa pais Aruba un total di 85 miyon florin pa aña. Di e suma menciona, como 65 miyon florin ta bay pa paga interes so. Cu tempo cos a cambia. A cuminsa papia di un refinanciamento di 3.1% djey pa 5.1% y na final a firma pa 6.9%.

E ta mescos cu un fiansa di cas. Na cuminsamento ora bo cuminsa paga, e suma ta mucho mas halto y cu tempo pocopoco e ta bay ta bahando. Segun e calculacionnan haci, ta papia di un diferencia di mas cu 30 miyon florin pa aña si compara si a firma pa 3.1% compara cu e 6.9%.

Si mir’e cu ta pa binti aña largo cu lo paga cu e interes di 6.9% ta trata di un suma di 1.7 biyon florin  bek pa cual 800 miyon ta bay na interes. Si compara si a fia na 3.1% compara awo cu a firma na 6.9% ta trata di un suma grandi di diferencia. Ta papia aki di casi 475 miyon extra cu pueblo tin cu paga.

Ta lamentabel mirando cu gobierno no tin vision con lo paga e suma bek. Berdad minister-president a bisa cu e lo sigui negocia pa por purba baha e porcentahe. Durante e conferencia di prensa tambe a menciona cu gobierno ta evaluando pa refinancia henter e debe di pais Aruba, den consulta cu IMF. Comercio ta preocupa cu e desaroyo aki mirando e forma con lo paga esaki bek. 

Pa Aruba cu 10 miyon por hasi hopi cos bon!

ORANJESTAD – Den conferencia di prensa riba dialuna 18 september 2023, Minister President di Aruba (MinPres) a splica unda Aruba ta para awo cu e negociacion di e RAFt (Rijkswet Aruba Financieel toezicht) ya cu no a cumpli cu e deadline di 1 september.

Loke ta e mas remarkabel di e conferencia di prensa ta con facil MinPres ta papia tokante sumanan grandi cu lo afecta tur ciudadano di nos isla. MinPres ta splica cu e interes favorabel di  3.1% no ta riba mesa mas, pero cu awo e interes lo ta entre 5.1% y 6.5%, cu ta solamente un diferencia di Afl. 1 miyon. Na final MinPres a corregi cu e diferencia ta alrededor di Afl. 10 miyon. MinPres a agrega cu Aruba lo por carga e suma aki pero no a splica con Aruba por carga esaki. A solamente menciona cu e entradanan di Aruba ta bayendo hopi bon! Tin cu interpreta esaki cu entrada nan di Impuesto, cu ta gasto di pueblo, ta mihor cu a premira? No ta mihor pa baha Impuesto pa crea alivio pa comunidad?

E Afl. 30 miyon cu ATIA a calcula y skirbi riba dje ta si Gobierno lo a cumpli prome cu 1 september, pero esei no a pasa pues e interes a subi. Ta incorrecto pa keda compara solamente awo 5 y 6% so, paso no a cumpli. Nos no tin cu lubida cu den pasado e interes tawata mas abou cu 3.1%. Incumplimento ta bai costa Aruba porlomenos Afl. 20 miyon extra na interes pa aña. Esaki ta un costo cu nos tur lo kier carga? Por a evita e gasto adicional aki cu awor lo mester cubri cu entrada di Impuesto. Den comercio bo lo yama esaki un “opportunity cost”, e costo extra cu mester wordo paga pa no hasi uso di algun oportunidad pa un motibo of otro. Placa cu por a wordo husa pa baha nos prestamo nan, of mas importante inverti den drecha caya (infrastructura), enseñansa (nos juventud y futuro), of den seguridad di nos pais E areanan aki ta exactamente esunnan cu a wordo corta den presupuesto na 2023 pa por cumpli cu CAFt.

Ainda e pregunta ta kico Gobierno di Aruba ta bai hasi pa e peso no cai riba comercio y pueblo di Aruba. Gobierno lo bin cu por ehempel un plan di inversion of incentiva pa stimula y crece nos economia y asina tambe crece nan entrada? Of e plan ta manera den pasado pa djis hisa impuesto cu lo afecta comercio y saco di tur ciudadano? Ta preguntanan cu nos tur tin cu puntra nos mes y nos mandatarionan.

Subscribe to our newsletter

And hear the latest insights from our global network of founders, investors and advisors.